بسیاری از خوراکی‌های خوشمزه‌ای که می‌شناسیم، شیرین هستند و در ترکیبات آن‌ها قند و شکر به کار رفته است. یکی از دغدغه‌های بیماران دیابتی و افرادی که رژیم لاغری دارند، مصرف ماده جایگزین برای قند و شکر است. علاوه بر آن نگرانی‌هایی از سوی والدین کودکانی که علاقه زیادی به خوراکی‌های شیرین دارند وجود دارد که نیاز به یک شیرین کننده طبیعی بی ضرر در برنامه غذایی را بیش از پیش افزایش می‌دهد. یکی از شیرین کننده‌های رایج موجود بازار استویا است. در ادامه بررسی می‌کنیم که شیرین کننده استویا چیست؟ و به بررسی سایر نکات مربوط به آن خواهیم پرداخت.

استویا چیست؟

استویا یک ماده شیرین کننده طبیعی و جایگزین شکر است که از عصاره گیاه استویا یا شیرین برگ به دست می‌آید. به گیاه استویا که از تیره کاسنیان بوده و برگ‌های شیرین دارد، شکر برگ هم می‌گویند. شیرین کننده استویا که بدون کالری است، 200 تا 300 برابر ساکارز، شیرینی دارد و می‌تواند جایگزین مناسبی برای قند در بیماران دیابتی، کسانی که قصد کنترل یا کاهش وزن دارند، افراد باردار و کودکان باشد.

شیرین کننده استویا و نکاتی که باید در مورد آن بدانید

موارد استفاده استویا چیست؟

بعد از اینکه دانستیم شیرین کتنده استویا چیست حالا می‌خواهیم بدانیم محصولات استویا چه استفاده‌هایی دارد. به طور کلی محصولات استویا عبات‌اند از:

• عصاره استویا
• قطره استویا
• پودر استویا
• برگ استویا
• شکر استویا

مصرف خانگی استویا

شیرین کننده‌های استویا به صورت قرص، مایع و پودر وجود دارند که می‌توانید آن‌ها را تهیه کرده و به طور مستقیم جایگزین شکر و قند کنید. بسیاری از افرادی که مبتلا به دیابت هستند، شیرین کننده استویا را با چای و قهوه میل می‌کنند. از شکرهای استویا علاوه بر شیرین کردن چای و قهوه می‌توان در تهیه کیک‌ها، مرباها و شربت‌های خانگی رژیمی استفاده کرد.

کاربرد استویا در صنایع

شیرین کننده استویا در صنایع غذایی، کاربرد فراوانی دارد. بسیاری از کارخانه‌های مواد غذایی و آشامیدنی جهان ماده شیرین کننده‌های استویا را در ترکیب محصولات خود به کار می‌برند؛ محصولات غذایی همچون بیسکوییت، بستنی، مربا، آبمیوه، آبنبات، آدامس، قهوه، چای، نان، غذاهای پخته شده، سبزیجات آماده شده، سس سویا، غذاهای دریایی، ترشی، سس شیرین، سس سویا از جمله مواردی هستند که در ساخت و تهیه آن‌ها از استویا استفاده می‌شود. از آنجایی که شیرین کننده استویا خواص آنتی اکسیدانی دارد، ماندگاری محصولات غذایی را افزایش می‌دهد.

جالب است بدانید که یکی از موارد استفاده استویا در ساخت خمیر دندان و دهانشویه‌هاست که با کاهش دادن باکتری‌های دهان، مانع از پوسیدگی دندان می‌شود.

کاربرد استویا در زیبایی پوست

همانطور که اشاره کردیم گیاه استویا خاصیت ضد باکتری دارد و در رفع مشکلات پوستی ناشی از تجمع باکتری‌ها موثر است. همچنین در جوان‌سازی پوست، درمان اگزما و درماتیت کاربرد دارد و به عنوان استروئید عمل می‌کند.

شیرین کننده استویا و نکاتی که باید در مورد آن بدانید

مزایای مصرف استویا

در این بخش بررسی می‌کنیم مزایای مصرف شیرین کننده استویا چیست؟ و گیاه استویا چه خاصیت دارویی دارد.

استویا علاوه بر مزایایی که برای بیماران دیابتی و نقشی که در کنترل وزن و سلامتی دهان و دندان دارد، در کنترل فشار خون، کلسترل خون، سم زدایی کبد و پاکسازی بدن، جلوگیری از پوکی استخوان و بیماری قلبی هم ممکن است مفید باشد. علاوه بر آن استویا حاوی ترکیبات آنتی اکسیدانی است که مصرف آن خطر ابتلا به سرطان پانکراس را تا 23 درصد کاهش می‌دهد.

استویا مستقیما برای درمان فشار خون بالا به کار نمی‌رود اما ترکیب آن به صورتی است که باعث گشاد شدن رگ‌های خونی می‌شود و فشار خون را بهبود می‌دهد.

آیا شیرین کننده استویا مضر است؟

شیرین کننده استویا خالص و تصفیه شده، توسط FDA (سازمان غذا و دارو آمریکا) بی خطر شناخته شده اما بی‌خطر بودن برگ خالص استویا و عصاره آن مورد تایید این سازمان نیست. شیرین کننده‌های استویا موجود در بازار از سوی سازمان سلامت جهانی و سازمان‌های بهداشت غذا و دارو مورد تایید هستند. از آنجایی که WHO (سازمان سلامت جهانی) مصرف 4 میلی گرم استویا به ازای هر کیلوگرم وزن بدن را توصیه می‌کند، مصرف بالاتر آن می‌تواند موجب جهش زایی شود. خوب است بدانید که شیرین کننده طبیعی استویا از شیرین کننده‌های غیرطبیعی همچون ساکارین، آسپارتام و ساکارولوس(سوکرالوز) بی‌خطرتر است.

محصولات الکلی استویا می‌تواند برای افراد مشکلات گوارشی ایجاد کند و سایر محصولات نیز ممکن است برای بعضی موجب آلرژی شود و یا تداخل دارویی داشته باشد.

به طور کلی محققان هنوز از تمام خطرات مربوط به استویا مطلع نیستند و در حال بررسی بیشتر این ماده هستند.

مصرف استویا در بارداری

به طور کلی مصرف هر ماده غذایی در بارداری باید با احتیاط صورت بگیرد. مصرف شیرین کننده خالص استویا و دوزهای پایین آن خطری ایجاد نمی کند. اما افراد باردار باید از مصرف دوزهای بالای این محصول خووداری کنند.

باید توجه کنید که شیرین کننده استویا که می‌خرید تقلبی نباشد و تاییدیه سازمان سلامت جهانی و سازمان غذا و دارو روی بسته بندی و توضیحات ثبت شده باشد. همچنین توجه به اینکه ترکیبات شیرین کننده استویا چیست هم بسیار اهمیت دارد، شیرین کننده‌ای که می‌خرید باید خالص و تصفیه شده باشد، یعنی حاوی شیرین کننده مصنوعی نباشد و حداقل 95 درصد استویل گلیکوزید داشته باشد.

شیرین کننده استویا را از کجا بخرم؟

مراکز فروش کلی و جزئی محصولات استویا از جمله شکر یا شیرین کننده استویا وجود دارند. این محصول در فروشگاه‌های اینترنتی قابل دسترسی است و شما به راحتی می‌توانید آن را خریداری کنید.

آیا استویا رژیمی است؟

استویای تصفیه شده یک شیرین کننده بدون کالری است که می‌تواند به عنوان یک قند طبیعی در برنامه غذایی گنجانده شود. از طرفی این شیرین کننده طبیعی و گیاهی بوده و مضرات شکرهای شیمیایی را ندارد. در نتیجه برای افرادی که می‌خواهند وزن کم کنند یا وزن خود را کنترل کنند بسیار گزینه مناسبی است.

مصرف استویا در رژیم کتوژنیک

از آنجایی که رژیم کتوژنیک، یک رژیم غذایی برای لاغر شدن است و در آن مصرف قند و کربوهیدرات محدود می‌شود، شیرین کننده استویا، از رایج ترین شیرین کننده‌های جایگزین قند در این رژیم است. چرا که این شیرین کننده نه تنها باعث افزایش وزن شما نمی‌شود، بلکه به حفظ سلامت دندان، دهان و سیستم گوارشی شما نیز کمک می‌کند. از طرفی استفاده از استویا باعث می‌شود تا طعم لذیذ شیرینی‌ها برایتان حفظ شود.

کلام آخر

در مطالب فوق متوجه شدیم شیرین کننده استویا چیست و با نکات مربوط به آن آشنا شدیم. همانطور که گفتیم جایگزین کردن این ماده در برنامه غذایی افراد به جای شکر ساکارز بسیار سودمند بوده و مشکلات مصرف ساکارز را ایجاد نمی کند.